W dniach 4-7 listopada 2024 roku, w ramach realizacji projektu pn. „LIFE AFTER COAL PL – Wdrażanie Strategii na rzecz Neutralności Klimatycznej Wielkopolska Wschodnia 2040”, z wizytą studyjną gościli u nas przedstawiciele słoweńskiego regionu węglowego Savinjsko-Šaleške. W skład delegacji weszli przedstawiciele Agencji Rozwoju Regionu Savinjsko-Šaleške SASA, słoweńskiego Ministerstwa Pracy, Rodziny, Spraw Społecznych i Równouprawnienia, Słoweńskiego Urzędu ds. Zatrudnienia jak również pracownicy oraz członkowie związków zawodowych z elektrowni cieplnej w Šoštanj.
Na terenie regionu Savinjsko-Šaleške w miejscowości Velenje znajduje się kopalnia węgla brunatnego oraz elektrownia, która obecnie stoi przed koniecznością wygaszania produkcji i transformacji energetycznej.
Cel wizyty
Głównym celem wizyty była wymiana doświadczeń oraz prezentacja działań podejmowanych przez region Wielkopolski Wschodniej w kontekście transformacji energetycznej i łagodzenia skutków społecznych wynikających z wygaszania działalności kopalń i elektrowni węglowych. Strona słoweńska była szczególnie zainteresowana projektami realizowanymi w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST), które mają na celu wsparcie pracowników sektora węglowego, zagrożonych utratą pracy w wyniku procesu dekarbonizacji.
Wymiana doświadczeń
Podczas wizyty odbyły się liczne spotkania oraz rozmowy między przedstawicielami obu regionów. Delegacja słoweńska spotkała się z Panem Maciejem Sytkiem, Pełnomocnikiem Zarządu Województwa Wielkopolskiego ds. restrukturyzacji Wielkopolski Wschodniej, Prezesem Zarządu Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie, który wprowadził gości w zakres działań podejmowanych przez Agencję w sprawie wsparcia procesów transformacji. Omówiono realizowane w regionie projekty związane z wdrażaniem Strategii na rzecz Neutralności Klimatycznej Wielkopolska Wschodnia 2040, a także projekty skierowane do osób zagrożonych utratą pracy w wyniku zamknięcia kopalń i elektrowni węglowych.
Ponadto, przedstawiciele ARR w Koninie zaprezentowali projekty współfinansowane przez Fundusz Sprawiedliwej Transformacji oraz projekt „LIFE AFTER COAL PL”, który ma na celu wspieranie regionów górniczych w transformacji gospodarczej i społecznej. Główne tematy rozmów dotyczyły także inicjatyw mających na celu aktywizację zawodową osób z sektora węglowego oraz metod wsparcia tworzenia nowych miejsc pracy w regionach postindustrialnych.
Wizyta w Elektrowni Konin i Pątnów oraz Akademii Nauk Stosowanych
Jednym z punktów wizyty było zwiedzanie Elektrowni Konin, która odgrywa kluczową rolę w strukturze energetycznej regionu. Delegacja miała okazję zapoznać się z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi w zakresie produkcji energii, a także z wyzwaniami związanymi z transformacją energetyczną. Podczas wizyty przedstawiciele Elektrowni Konin zaprezentowali swoje działania w zakresie zmniejszania emisji CO2 oraz przechodzenia na bardziej zrównoważone źródła energii.
Z kolei w Elektrowni Pątnów odbyło się spotkanie z przedstawicielami tamtejszych związków zawodowych, którzy opowiadali o działaniach jakie podejmują w celu ochrony i wsparcia górników i ich rodzin odchodzących z zawodu.
Kolejnym interesującym punktem programu była wizyta w laboratoriach inżynierskich Akademii Nauk Stosowanych w Koninie, które prowadzą badania w obszarze innowacji technologicznych i nowych rozwiązań w przemyśle energetycznym. Laboratoria te stanowią ważny element wspierania rozwoju kompetencji w regionie, szczególnie w kontekście transformacji energetycznej.
Delegacja odwiedziła również Muzeum Okręgowe w Koninie, gdzie miała okazję zapoznać się z historią regionu i jego przemysłowym dziedzictwem. To spotkanie stanowiło doskonałą okazję do nawiązania głębszej więzi kulturowej i zrozumienia lokalnych uwarunkowań historycznych, które mają duży wpływ na współczesny proces transformacji.
Spotkania z partnerami projektu „Droga do zatrudnienia po węglu”
Podczas wizyty odbyły się również rozmowy z partnerami projektu strategicznego „Droga do zatrudnienia po węglu”, Powiatowym Urzędem Pracy w Koninie oraz Wielkopolską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości Sp. z o.o. Celem projektu jest stworzenie kompleksowego wsparcia dla pracowników sektora węglowego, którzy w wyniku zamknięcia kopalń i elektrowni węglowych mogą stanąć przed wyzwaniem przekwalifikowania się i znalezienia nowych miejsc pracy. Projekt ten stawia na rozwój kompetencji zawodowych, szkolenia, doradztwo zawodowe oraz współpracę z przedsiębiorcami w celu tworzenia nowych miejsc pracy w regionach postwęglowych.
Podsumowanie
Wizyta studyjna w ramach projektu „LIFE AFTER COAL PL” była istotnym krokiem w budowaniu międzynarodowego dialogu na temat sprawiedliwej transformacji energetycznej. Dzięki niej, region Wielkopolski Wschodniej oraz jego słoweńscy partnerzy mogli podzielić się swoimi doświadczeniami i pomysłami na przyszłość, które pozwolą na skuteczniejsze wdrażanie polityki neutralności klimatycznej oraz tworzenie nowych miejsc pracy w regionach, które do tej pory były uzależnione od przemysłu węglowego.
